Murenroute

Geen muur, stuk steen of zelfs schutting blijft onbenut in onze stad. Waar we kunnen plaatsen we beelden, schilderingen, maar ook poëzie. Lees en bewonder de muren van Rotterdam. 

Afstand wandeling: 4,5 km
Startpunt: Rotterdam Centraal Station

We beginnen deze rondwandeling met een muurtje dat dienst doet als kunstwerk: de Speculaasjes op het eerste en het laatste perron van het Centraal Station. Vroeger stonden ze aan weerszijden van het oude station. Wat ze voorstelden wist eigenlijk niemand. Waren het reizigers of was het de ‘dynamiek, wetmatigheid, orde en klaarheid’ waar het spoorwegbedrijf om bekend stond? Het maakte de reizigers niet veel uit. Zij noemden het kunstwerk liefkozend ‘de speculaasjes’. 

Verlaat het station aan de achterkant en sla rechtsaf. Wandelend over de Provenierssingel kom je aan je linkerhand de groene schutting met Jules Deelders meest bekende gedicht Rotown Magic tegen. 
… Rotterdam is niet te filmen
Rotterdam is veels te echt

Sla rechtsaf de Molenwaterweg in en loop deze uit tot de Schiekade. Aan de overkant van de drukke Schiekade zie je de muurschildering die artiest OZON in 2014 aanbracht op het schoolgebouw. Hij gaf het geen titel en je kunt er alles in zien, maar uiteindelijk werd OZON voor dit werk geïnspireerd door een verfrommelde wasbak die hij zag bij een sanitairfabriek.

Loop onder het spoor door richting Hofplein en neem halverwege de trap naar de Luchtsingel. Hier kom je flarden tegen van het gedicht Mi have a dream. Het gedicht dat Rotterdammer en toenmalig Dichter des Vaderlands Ramsey Nasr in 2009 schreef over het Rotterdam van 2059, in een compleet verzonnen straattaal.

Loop rechtdoor over de luchtsingel tot de ‘rotonde’. Loop hier ook rechtdoor en volg de Luchtsingel naar rechts, waar je de ‘singel’ verlaat via de trap. Steek Pompenburg over voor een kunstwerk zonder muren. Dit is de Nieuwe Delftse Poort. Vanaf de bouw in de achttiende eeuw was de Delftse Poort het bekendste gebouw van Rotterdam. De Delftse Poort overleefde het bombardement van 1940 niet. Kunstenaar Cor Kraat maakte deze nieuwe poort bewust niet af, als symbool voor Rotterdam dat nooit uitgebouwd is. 

Loop via de Haagseveer naar de Westewagenstraat. Tegenover Dudok zie je op de gevel van Minervahuis II zeven figuurtjes uitgebeeld in reliëfs. Dit zijn de Slachtoffers van het bombardement. Ontworpen naar echte karakters die hier voor het bombardement leefden in een van beruchtste wijken van Rotterdam. Van boefje de straatjongen tot harmonicaspeler Blinde Piet en het ballonnenvrouwtje.
 


Sla na Wijnbar Janssen en van Dijk linksaf naar de Krattenbrug. Op het Grotekerkplein vind je het welbekende beeld van Erasmus, maar als je rechts langs de Laurenskerk loopt, vind je het muurtje van Erasmus. Een nagebootste gevel die de plek van het geboortehuis van Erasmus markeert. 

Wandel naar de Binnenrotte en sla rechtsaf naar de Markthal waar je plafonddecoratie Hoorn des overvloeds niet kunt missen. De Rotterdamse variant van de Sixtijnse kapel.

Verlaat de Markthal en sla rechtsaf. Steek de Blaak over. Recht tegenover je zie je de Willem de Kooning Academie. Een meterslang neonlicht steekt dwars door de muren van de hoek van het pand. Het ontwerp Zonder Titel is van oud-leerling Jan van Munster, die ook al een neonlicht op de toneeltoren van de Schouwburg liet balanceren.   

Willem de Kooning, naamgever van onze Rotterdamse kunstacademie, heeft ook een plekje op de gevel in de vorm van de quote ‘I have to change to stay the same’.

Wandel de Blaak uit richting Coolsingel. Kijk bij Blaak 16 even omhoog. ‘Alles van waarde is weerloos’, laat kunstenaar Lucebert ons weten. Niet geheel toevallig geplaatst op het gebouw waar ooit verzekeringsmaatschappij Nieuw Rotterdam gevestigd was. 

Kijk op de hoek van de Brouwerijstraat ook nog even omhoog. Hier staat een paard op het dak: Het Twentse Ros. Ontworpen voor de Twentse bank die hier gevestigd was. De opdrachtgevers hoopten daarmee dé blikvanger van Rotterdam te hebben. De Rotterdammers die je het Twentse Ros kunnen aanwijzen zijn echter schaars.

Sla rechtsaf naar de Coolsingel, de straat die na de oorlog vooral bankkantoren herbergde. Twee kunstwerken aan de muren herinneren daar nog aan. Te beginnen met het beeld Welvaart, beter bekend als ‘het nakie aan het Blakie’ of het ‘Bank-Bil-Jet’. De naakte dame hangt namelijk aan de gevel van de voormalige AMRO Bank, waar nu boekhandel Donner is gevestigd. 

Om de hoek bij het Stadhuisplein, boven de ingang van het huidige Cool 63, vind je Slavenburg’s bank. Het overblijfsel van de bank die hier tot 1980 gevestigd was. Het kunstwerk doet het meest denken aan hersenkronkels, aldus de ontwerper zelf. Maar hij verwerkte ook subtiel de letter S en B in zijn werk.

Loop door naar Hofplein en ga linksaf het Weena op. Neem de eerste straat rechts (Poortstraat) voor dé afsluiter van deze murenroute. Hier steekt de Rode BMW al sinds de jaren tachtig door de muur. Een grapje van kunstenaarscollectief Kunst & Vaarwerk, die de strakke lijnen letterlijk wilden doorbreken en de buurt wat kleur wilden geven.

Sluit eventueel je wandeling nog af met een bezoek aan de Delftsehof, die je, wanneer je iets verder loopt, via de poort aan je rechterhand bereikt. Mede door het hier gevestigde HipHopHuis en ondernemers van Annabel en Biergarten is dit een kleurrijke verrassing vol streetart op de muren.

Wandel daarna via de poort van Delftsehof weer terug naar het Centraal Station. 

Tekst: Ellen Mannens | Foto's: Iris van den Broek, Guido Pijper