BEZOEKTIP: Expo straatfotograaf Ed van der Elsken
Na een groots restauratieproject schitteren de kleurenfoto’s van de wereldberoemde straatfotograaf Ed van der Elsken in het Nederlands Fotomuseum.
Ed van der Elsken is een van de meest bekende namen in de Nederlandse fotografie en film. Hij reisde de wereld rond en fotografeerde mensen die hij mooi en bijzonder vond. De grootste successen had hij met zijn zwart-witfotografie, maar al vroeg maakte hij ook foto’s in kleur. ‘Naar kleurenfoto’s werd vroeger minder serieus gekeken. Zo ongeveer tot de jaren zeventig werd dat meer gezien als iets commercieels, niet als kunst’, legt Frits Gierstberg, curator van het Nederlands Fotomuseum uit. ‘Van der Elsken wilde met zijn foto’s en films zo dicht mogelijk bij het echte leven komen, daarom was kleur een heel logische keuze. Dat komt levendiger over, het komt dichterbij.’
Beschimmeld
Het Nederlands Fotomuseum beheert de gehele collectie van de in 1990 overleden fotograaf. Toen het archief daar binnenkwam, was het niet in al te beste staat. Katrin Pietsch is fotorestaurator bij het museum en heeft zich over het archief ontfermd. Pietsch: ‘Van der Elsken woonde in een oud dijkhuisje in Edam, waar hij ook al zijn foto’s bewaarde. Mede door de omstandigheden in dat huis was 70 tot 80 procent van de kleurendia’s in het archief beschimmeld geraakt.’ Net als de meeste professionele fotografen maakte Van der Elsken gebruik van diafilm voor zijn kleurenfoto’s. Dat leverde namelijk mooiere kleuren op dan een fotorolletje. Die dia’s konden naderhand net als een gewone foto afgedrukt worden.
Restauratie
Om de foto’s te redden moest er ingegrepen worden. Maar foto’s zijn heel kwetsbaar, legt Pietsch uit: ‘De chemische eigenschappen zijn heel specifiek en instabiel; daardoor kan je zelfs jonge foto’s, als je er niet goed mee omgaat, beschadigen.’ Er bestond nog geen goede methode om schimmel van de dia’s te verwijderen, daarom werd deze speciaal ontwikkeld in het restauratieatelier. In verschillende stappen werd de schimmel verwijderd en werden de dia’s gedesinfecteerd en gedroogd. Daarna konden ze gedigitaliseerd en goed opgeborgen worden. Een nauwgezet werkje: ‘Je wil natuurlijk zoveel mogelijk troep verwijderen, maar de foto niet aantasten. Daartussen loopt een hele fijne lijn ’
De expo Lust for Life | Ed van der Elsken in kleur is tot en met zondag 6 oktober te bezoeken.
Bekijk het artikel in Uitagenda Magazine!
© Uitagenda Rotterdam magazine, mei 2019
Tekst: Fay van der Wall, Beeld: Nederlands Fotomuseum
LET OP: op deze tekst rust auteursrecht. Het is niet toegestaan om deze in welke vorm dan ook, geheel of gedeeltelijke over te nemen, zonder toestemming van de uitgever.
