Unity in Diversity toont alle 170 culturen in Rotterdam

Rotterdam is trots op haar rijkdom aan culturen, maar die zijn niet allemaal even goed zichtbaar in het culturele aanbod. Houcem en Jeanthalou maken met Unity in Diversity het verschil, door exposities, toegankelijke kunstbeurzen en het African Food Festival te organiseren.

Door Tara Lewis

Houcem Bellakoud is fotograaf, event-organisator, dj én, samen met zijn vrouw Jeanthalou Haynes, de drijvende kracht achter de culturele organisatie Unity in Diversity. Hij werd geboren in Tunesië en woont sinds 2013 in Nederland. Als fotograaf begon hij na corona met een fotoproject. ''Ik was geïnspireerd door de 170 nationaliteiten die in Rotterdam wonen en ik wilde vieren hoe divers Rotterdam is.''

Hij zette zo’n vijftig nationaliteiten op de foto. ''Vaak knoopte ik gewoon een gesprek aan op straat en vroeg dan of ik mensen mocht portretteren. Je komt in Rotterdam de meest uiteenlopende mixen tegen van verschillende continenten, zoals mensen met roots in Ghana én Duitsland.''

De droom

Houcem organiseerde een expositie van zijn foto’s in winkelcentrum Alexandrium, Unity in Diversity, waar hij veel positieve reacties op kreeg. ''Het bleek dat veel mensen zich in mijn werk konden herkennen. Alleen voor mij was de vraag wel: hoe nu verder? Ik ben een autodidact, maar wilde graag professionaliseren. Mijn droom was om te exposeren in een museum.''

In gesprek met andere beginnende kunstenaars en makers, veelal met een migratieachtergrond, bleek dat zij met dezelfde vragen worstelden: ''Ik geniet ervan om kunst te maken, maar ik weet niet hoe ik het moet presenteren en verkopen. Wie is mijn publiek, is er wel behoefte aan wat ik maak? ‘Wie de kunstwereld van dichtbij kent, ziet al snel hoe wit deze wereld nog altijd is. In representatie, leiderschap én publiek. Maar zijn onze verhalen niet net zo belangrijk, zeker voor een stad als Rotterdam?''

Hij besloot om deze gemeenschap bij elkaar te brengen met een kunstmarkt. In 2022 tijdens de Art Week Rotterdam was de eerste editie van Unity in Diversity, op het terrein van het inmiddels gesloten Weelde. ''We hadden daar een viering van diversiteit en kunst, met 25 kunstenaars van verschillende disciplines.''

Springplank voor talent

Shella van Leeuwaarde was een van de kunstenaars op de beurs. ''Houcem, die ik via via kende, vroeg of ik mijn schilderijen wilde laten zien. Ik was toen nog niet zo lang bezig. Het gaf mij heel veel bevestiging om daar mijn werk te verkopen en te merken dat mensen het mooi vonden. De verhalen en de gesprekken die ik had met bezoekers, over wat zij in mijn werk herkenden waren ook heel waardevol.''

De kunstbeurs bleek ook bij het publiek een groot succes. Houcem: ''We kregen heel veel aanvragen van mensen die met onze kunstenaars willen werken. Op die manier konden we hen ook echt een groter podium geven in de stad. Door bijvoorbeeld een grote schildering te maken voor festival ALL CAPS.'' Ze werkten verder onder meer met museum Boijmans Van Beuningen, Luxor Theater en de Rotterdamse Dakendagen.

Voor de kunstenaars is Unity in Diversity niet alleen een platform, maar ook een plek voor educatie: ze leren hoe ze hun werk kunnen presenteren, hoe ze kunnen verkopen en samenwerken.

Shella deed aan maar liefst acht evenementen mee. ''Unity in Diversity is heel belangrijk geweest voor mijn ontwikkeling als kunstenaar. Houcem en Jeanthalou geloofden in mij nog voordat ik dat zelf deed. Een rode draad in mijn leven is dat ik het moeilijk vind om ergens aan te beginnen en om door te pakken. Ook vind ik het lastig om zelf naar buiten te treden met mijn kunst. Eigenlijk doe ik veel op gevoel en soms post ik iets op socials. Zij hebben mij een continuüm geboden waardoor ik steeds iets nieuws kan laten zien. Ik vraag me af of ze weten hoe belangrijk zij voor mij zijn geweest.''

Viva Afrika

Een ander evenement uit de koker van Houcem en Jeanthalou is het African Food Festival. Op 19 juli is de derde editie in het Museumpark. Houcem: ''Het was ook een droom van mij om iets met Afrika te doen, waar ik vandaan kom. Ik wilde een ander beeld laten zien dan dat het nieuws geeft, zoals: wie is de nieuwe generatie, wat doen ze allemaal, welke culturen zijn er?’ De eerste editie, op het Afrikaanderplein, was zo’n succes dat het naar meer smaakte. ''We hadden 1700 bezoekers en op de tweede editie op het Schouwburgplein waren dat er 4500. We hebben zelfs al een festival in Utrecht gedaan.''

Sylvia Kendy is een van de mensen die meewerkt aan het African Food Festival. ''Binnen Nederland is Rotterdam zeker de meest diverse stad. Alleen ontbreekt het aan zichtbaarheid van de Afrikaanse gemeenschap: hun stemmen, tradities en creativiteit. Ik heb het idee dat we met het African Food Festival dit gat aan het dichten zijn, niet alleen met eten, maar ook door culturele educatie. Het festival biedt ruimte voor muziek, kunst, mode en discussie. Uiteindelijk brengt het ons allemaal samen, of je nou uit Afrika komt of niet.''