Patrick Ribeiro met Runner naar Theater Zuidplein en Theater Rotterdam

Rotterdammer Patrick Ribeiro is acteur, schrijver en spoken word-artiest. Binnen het talentontwikkelingsprogramma De Nieuwkomers van Orkater maakt hij nu zijn eerste solovoorstelling: Runner. Na voorstellingen tijdens Oerol gaat hij op tournee. Hij is op 27 november in Theater Zuidplein en 3 december in TR25.  

Runner een voorstelling over opgroeien in Hoogvliet, waarbij hij een mix van theatrale poëtische teksten combineert met muziek van componist en percussionist Jornt Bras. ''Een Runner is een type scooter,'' vertelt Patrick. ''Maar in Hoogvliet, de wijk waar ik vandaan kom, was het een legende. Het was status. Iedereen wilde er een. Voor mij staat het symbool voor de verbinding die dat teweegbracht, maar ook voor willen ontsnappen. Een symbool dat goed past bij het verhaal dat ik wil vertellen.''

Met Runner maakt Patrick een persoonlijke voorstelling waarin hij theatrale poëtische teksten combineert spoken word en gedichten met explosieve muziek zoals drill en bubbling en straatgeluiden met behulp componist en percussionist Jornt Bras. De voorstelling bevat scènes over seksueel geweld.

’’Runner gaat over een jongen die zich niet thuis voelt in zijn eigen huis en daarom veel op straat gaat chillen. Daar vindt hij een plek en een culture waar hij zich wel thuis voelt, maar die hem ook verder van huis vandaan drijft. Wanneer hij verliefd wordt, ontstaat er ook een kloof met zijn vrienden op straat. Uiteindelijk loopt dat slecht af. Voor haar, maar ook voor hem.’’

’’In de voorstelling volgen we het perspectief van een dader in een verhaal over seksueel geweld. Het personage blikt terug op wat hij heeft gedaan. We zien hem worstelen met zijn verleden. Daarmee wil ik context geven aan hoe een dader een dader wordt. Welke krachten zijn er in zo’n situatie allemaal aan de hand en hoe werken deze op elkaar in? En wat zou iemand kunnen helpen vóór het te ver gaat?

Mensen oordelen snel. Ik ook, hoe graag ik ook zou willen van niet. Social media versterken deze neiging en ik denk dat onze gesprekken daardoor steeds ongenuanceerder worden. We lezen een kop, zien een foto en hebben ons oordeel klaar. Maar dat gaat niemand helpen. In het theater hebben we de afspraak om tot het einde te blijven luisteren. Misschien heb je ook dan een oordeel aan het begin, maar uiteindelijk krijg je alsnog wel het hele verhaal mee. Dat is het mooie aan theater. En ik denk dat dat nodig is in deze tijd.’’  

Meteen veroordeeld

Naast theatermaker is Patrick ook dialoogbegeleider bij Stichting Confro. De stichting zet theater in voor het bespreekbaar maken van actuele maatschappelijke thema’s bij jongeren, zoals grensoverschrijdend gedrag, straatintimidatie en sexting. Patrick begeleidt jongeren in het proces om schaamte en vooroordelen te transformeren naar kracht en inzicht. 

’’Hier gebruiken we korte stukjes theater om onderwerpen als grensoverschrijdend gedrag, straatintimidatie en sexting aan te snijden en daarover in gesprek te gaan. Het kan heftig zijn om te horen wat voor meningen sommige leerlingen kunnen hebben. Maar deze jongeren zitten vaak ook vast in een echokamer, terwijl de buitenwereld roept dat ze niet mogen denken wat ze denken. Ik vind dat we altijd naar elkaar moeten blijven luisteren.’’

’’Met deze voorstelling kan ik een verhaal vertellen vanuit een persoon die normaal gesproken meteen veroordeeld zou worden. Wat hij heeft gedaan is sowieso fout. Maar daar gaat het voor mij niet over. Het gaat erom hoe iemand tot zoiets komt en hoe zoiets voorkomen kan worden.’’

De tekst van de voorstelling is door Patrick geschreven en is een mix van spoken word en theatertekst. ‘’Die vormen gaan allebei over het performen van tekst, maar spoken word is meer gekaderd in rijm en cadans. De tekst in de voorstelling leunt tegen het poëtische aan, maar soms ben ik wat meer aan het vertellen. Daarnaast ga ik ook drillrappen in de voorstelling. Dat is wel nieuw voor me, dus dat vind ik best wel spannend.’’

Bubbling

‘Alle muziek wordt live gespeeld door componist en percussionist Jornt Bras en bestaat onder andere uit drillrap, andere hiphop en Kaapverdische Coladeira. Wat je ook veel gaat horen is bubbling, een genre dat is ontstaan in Nederland door het versneld afspelen van platen waardoor je een ander ritme krijgt. Toen ik opgroeide was dit het grootste ding ever. Het was straat. Het was Caraïbisch. Er volgde een hele cultuur uit.

‘Bubbling ontstond uit er het beste van maken met dat wat je hebt. Dat is de kracht ervan. Maar vanwege dat versneld afspelen hoor je niet meer wat er gezongen wordt. Dat is voor mij fundamenteel voor de voorstelling. Het personage in de voorstelling gaat te snel om te begrijpen wat er allemaal gaande is. Zoals de bubbling-dj’s proberen de controle terug te pakken door te spelen met tijd, zo probeert het personage dat door zo hard mogelijk te gaan op zijn Runner.’’

’’De kostuums zijn gemaakt door Sandro Lima. Wat zijn stijl kenmerkt, is dat hij het oude en het nieuwe bij elkaar brengt. Dat werkt heel goed voor deze voorstelling, omdat de verteller zich eigenlijk in twee tijden tegelijk bevindt. Maar los van dat Sandro de esthetiek goed snapt, is hij ook gewoon een steun voor mij in dit proces. Hij komt ook uit Rotterdam en kent de wereld die we laten zien. Daarnaast is hij een heel warm persoon.’’