In ‘Uit in de buurt’ duikt Meisjes aan de Maas in een Rotterdamse wijk of straat. Deze keer is dat Charlois, de wijk in Rotterdam-Zuid die bekendstaat om zijn vele kunstgaleries en levendige kunstenaarsgemeenschap. De komende maanden kun je bijvoorbeeld naar kunstfestivaltiendaagse Charlois Speciaal (10 t/m 19 juni) en architectuurfestival ZigZagZuid (23 t/m 25 juni).

Architectuur
Historische kern
In de oude dorpskern, ook wel Oud-Charlois genoemd, vergeet je even dat je in de stad bent en waan je je in een on-Rotterdams, oud-Hollands plaatsje. De Oude Kerk en het voormalig politiebureau aan de Charloisse Kerksingel zijn bijvoorbeeld een bezoekje waard.


De Oude Kerk. Foto: Stichting Historisch Charlois

Woonhuis de Zwarte Parel
Naast een historische kern is er in Charlois ook moderne architectuur te zien: de met verschillende architectuurprijzen bekroonde Zwarte Parel (Pompstraat 44) is een bijzonder voorbeeld omdat de 100-jarige gevel helemaal zwart is geschilderd. In 2010 werd het oude pand compleet gerenoveerd: alle wanden en vloeren werden verwijderd en opnieuw geplaatst. Vloeren, wanden, trappen en plafonds lopen nu in elkaar over, waardoor het huis doet denken aan een Escher-tekening.

Hotspots
Kunstgaleries
Charlois huisvest zo’n 150 verschillende kunstenaars en creatieve ondernemers. Zo maakt Atelier Francis Sling (Gouwstraat 53 A1) kunstwerken die een positief effect hebben op het milieu, bundelt Galerie Hommes (Charloisse Kerksingel 14) het werk van verschillende jonge, lokale kunstenaars en kun je bij Walgenbach Art & Books (Gouwstraat 15) niet alleen kleinschalige tentoonstellingen bekijken maar ook door de uitgebreide collectie kunstboeken bladeren. Tijdens de tiendaagse kunstmanifestatie Charlois Speciaal kun je mee op kunstroute langs deze en meer galeries.

Koffie & Ambacht (Ebenhaëzerstraat 52a)
Deze koffiebar, lunchroom, kunstgalerie, concertlocatie en wijnbar in één werd drie jaar geleden geopend door kunstenaar Gilbert en zijn vrouw en meubelrestaurateur Lies. Je kunt er terecht voor een zorgvuldig geselecteerd wijntje of (geïmproviseerde) livemuziek uit allerlei culturen.

Charlois aan het water
Charlois aan het Water is een initiatief van bewoners en ondernemers. Ze organiseren elke zomer Paviljoen aan het water, een pop-uprestaurant en -terras aan de Maashaven en een plek voor tentoonstellingen, optredens en om gewoon lekker een drankje te drinken. De betaalbare diners worden iedere zaterdag en zondag bereid door een ander kook- of cateringinitiatief uit Charlois. Ook is er maandelijks een andere gastkok, elke vrijdagavond live wereldmuziek, elke laatste zondag van de maand een brunchbuffet en twee keer in de maand een thuisbioscoop.


Foto: Charlois aan het water

Geschiedenis
De geschiedenis van Charlois gaat terug tot voor de dertiende eeuw, al was het toen nog een landschap van eilanden, moerassen, veengebieden, kleiafzettingen en kreken. Vanaf de Middeleeuwen werd het gebied stukje bij beetje bedijkt en 1462 wordt gezien als het officiële begin van Charlois als grondheerlijkheid, die bestuurd werd door grondheren. In de jaren daarna werd de eerste kerk van Charlois, de Clemenskerk, nu de Oude Kerk genoemd, gebouwd in opdracht van Karel de Grote. Molen De Kromme Zandweg volgde in 1723. De boerderij aan diezelfde weg, Kromme Zandweg 99, is nu zelfs een Rijksmonument.

Het dorp Charlois was tot 1895 een zelfstandige gemeente, afwisselend samengevoegd met en afzonderlijk van Katendrecht; daarna werd het onderdeel van Rotterdam. Vanaf toen groeide de plattelandsgemeente uit tot een industriële stadswijk en werden onder andere Maashaven, Waalhaven en RDM Heijplaat aangelegd. Er werden arbeiderswijken gebouwd voor de nieuwe werknemers in de havengebieden. Sinds toen werd het een vestigingsplaats voor migranten: eerst uit andere delen van Nederland, later uit allerlei landen. Momenteel wonen er 65.000 mensen in Charlois met 150 verschillende nationaliteiten. Door de lage kosten is het sinds de jaren tachtig een aantrekkelijke plek voor kunstenaars.

Header- en achtergrondfoto: Charlois Speciaal